ΠΡΙΝ ΑΡΧΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΨΑΞΙΜΟ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΡΧΗΓΟΥΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙ ΠΑΝΤΙΕΡΑ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΑΝΤΙ ΝΑ ΑΝΑΡΩΤΗΘΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΓΙΑ ΛΥΣΕΙΣ, ΑΣ ΔΙΑΒΑΣΟΥΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΛΟΥΤΣΙΑΝΟ ΓΚΑΛΙΑΝΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΜΑΣ !!!

Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 28 Ιουνίου 2009

Οι ευθύνες της Ευρώπης

Υπεύθυνος: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗΣ Του ΛΟΥΤΣΙΑΝΟ ΓΚΑΛΙΑΝΟ

Οι διαστάσεις που έχουν πάρει το τελευταίο διάστημα τα κύματα των μεταναστών, που από το Νότο του κόσμου προσπαθούν να φτάσουν μέσω της θάλασσας στο ιταλικό έδαφος, και οι τραγωδίες που συμβαίνουν, ξανάνοιξαν τη συζήτηση για τα μέσα που πρέπει να ενεργοποιηθούν προκειμένου να αναχαιτιστούν αυτά τα κύματα.

Γίνεται λόγος για την ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου· για την επανεξέταση των συμφωνιών με χώρες, όπως η Λιβύη, από τις οποίες περνούν μετανάστες· για τη σύναψη νέων συμφωνιών συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης, κυρίως σχετικά με τον μέγιστο αριθμό των μεταναστών που η χώρα μας θεωρεί ότι μπορεί να υποδεχθεί. Είναι μέσα που μπορεί να έχουν κάποια χρησιμότητα, αν και τα τελικά αποτελέσματά τους υπήρξαν στο παρελθόν πολύ συζητήσιμα.

1 Το κεντρικό ζήτημα, όμως, είναι ότι στο σύνολό τους τα μέσα που συζητιούνται για τον περιορισμό της άφιξης μεταναστευτικών κυμάτων, δεν αγγίζουν καν τις κοινωνικο-οικονομικές διαδικασίες που τροφοδοτούν αυτά τα κύματα στις χώρες προέλευσης.

Πρόκειται για διαδικασίες που ενεργοποιούνται όχι από άλλους, αλλά από τις αναπτυγμένες χώρες, της Ιταλίας συμπεριλαμβανομένης. Αυτές οι διαδικασίες έχουν ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση στις αναπτυσσόμενες χώρες ενός τμήματος πλεονάζοντος πληθυσμού, που δεν μπορεί να απορροφηθεί από την τοπική οικονομία. Συνεπώς, για ένα μεγάλο μέρος αυτού του πληθυσμού η μετανάστευση έχει απομείνει η τελευταία ελπίδα.

2 Μεταξύ των διαδικασιών που συμβάλλουν στη διαμόρφωση των μεταναστευτικών κυμάτων εμφανίζονται οι πολιτικές που συνδέονται με τη γεωργία: Οι χώρες του Βορρά επιδοτούν τη γεωργική τους παραγωγή με ένα δισεκατομμύριο δολάρια τη μέρα. Αυτό, από μόνο του, μειώνει την ανταγωνιστική ικανότητα της γεωργικής παραγωγής του Νότου.

Ταυτόχρονα οι διεθνείς οργανισμοί, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επιβάλλουν στις αναπτυσσόμενες χώρες υποχρεώσεις δομικής προσαρμογής, δηλαδή εξυγίανσης των δημόσιων προϋπολογισμών. Και για να ανταποκριθούν σε αυτές τις υποχρεώσεις, οι κυβερνήσεις τους προωθούν στο μέγιστο βαθμό την εξαγωγή βασικών προϊόντων, όπως το βαμβάκι, ο καφές κ.ά., αντί να εργαστούν για να αυξήσουν και να διαφοροποιήσουν τις τοπικές οικονομίες. Γι’ αυτό τον σκοπό ευνοούν την αυτοματοποίηση και τον εξορθολογισμό της διαδικασίας παραγωγής αυτών των προϊόντων.

3 Ομως, η σχετική αφθονία τέτοιων προϊόντων, που προκύπτει, και το γεγονός ότι η αγορά ελέγχεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της από εταιρείες του Βορρά, έχουν ως αποτέλεσμα οι πραγματικές τιμές αυτών των πρώτων υλών να είναι εδώ και δεκαετίες σε πτωτική τροχιά. Αποτέλεσμα: ένας όλο και μικρότερος αριθμός εργαζομένων παράγει μιαν όλο και μεγαλύτερη ποσότητα προϊόντων, τα οποία κατά την εξαγωγή τους πετυχαίνουν όλο και κατώτερες τιμές.

Σε χώρες όπως η Αιθιοπία (με ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα 120 δολάρια), που ακολουθώντας αυτό το δρόμο κατέληξαν να εξαρτώνται από ένα μόνο εξαγόμενο προϊόν -τον καφέ- αυτός ο φαύλος κύκλος συνέβαλε στο να περιθωριοποιηθούν από την παραγωγική οικονομία εκατομμύρια άνθρωποι.

4 Ενας άλλος παράγοντας κοινωνικής και οικονομικής περιθωριοποίησης μεγάλου τμήματος του πληθυσμού υπήρξε ο εκσυγχρονισμός ορισμένων τομέων της βιομηχανίας και των υπηρεσιών, που πραγματοποιήθηκε σε διάφορες χώρες από πολυεθνικές επιχειρήσεις, ακολουθώντας οργανωτικά και διαχειριστικά κριτήρια όμοια με εκείνα που υιοθετούνται στις αναπτυγμένες χώρες, ανεξάρτητα από τις καταστάσεις και τις πραγματικές ανάγκες της χώρας που τις φιλοξενεί.

Αυτός ο εκσυγχρονισμός δημιούργησε έναν αριθμό νέων και καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας, αλλά ταυτόχρονα αποδιάρθρωσε γρήγορα τις οικονομίες που προσέφεραν εργασία σε μεγαλύτερο αριθμό προσώπων.

Σε όλες σχεδόν τις αναπτυσσόμενες χώρες, ξεκινώντας από την Αφρική, η σύγχρονη τεχνολογική οικονομία των πόλεων, ακόμη και εκεί όπου επεκτείνεται, δεν κατορθώνει να ενσωματώσει παρά ένα πολύ μικρό τμήμα του πληθυσμού. Ενα αρκετά μεγαλύτερο τμήμα του χάνει τις παραδοσιακές πηγές διαβίωσης, είτε εξαιτίας του εξορθολογισμού των γεωργικών καλλιεργειών είτε εξαιτίας της διάλυσης των τοπικών οικονομικών συστημάτων.

Από δω προκύπτουν τόσο η πελώρια επέκταση της άτυπης οικονομίας, που κυριαρχείται από μιαν ολική απουσία ανθρώπινων δικαιωμάτων, όσο και η παράλληλη διόγκωση των γραμμών εκείνων που σχεδιάζουν να μεταναστεύσουν με οποιοδήποτε τίμημα.

5 Πρέπει να αναφέρουμε, τέλος, και το βάρος του εξωτερικού χρέους που έχουν οι αναπτυσσόμενες χώρες απέναντι στις χώρες του Βορρά και τους διεθνείς οργανισμούς.

Χώρες όπως το Καμερούν, η Κένυα, η Νιγηρία, η Τανζανία, έχουν μεγάλη ανάγκη να κατευθύνουν το μεγαλύτερο μέρος των δημόσιων δαπανών τους σε βασικές υπηρεσίες και πρώτα απ’ όλα στην εκπαίδευση και στην υγεία. Πρέπει να θυμίσουμε ότι είναι χώρες όπου κάθε χρόνο πεθαίνουν εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά κάτω των 5 ετών, τα οποία θα μπορούσαν να σωθούν με στοιχειώδεις θεραπείες που θα κόστιζαν λίγα ευρώ για κάθε παιδί. Ωστόσο, η εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους απορροφά το μεγαλύτερο μέρος των πόρων.

6 Μια πολιτική ρύθμισης και ευφυούς αξιοποίησης των μεταναστευτικών κυμάτων, προς το συμφέρον τόσο των χωρών προέλευσης όσο και των χωρών προορισμού, μπορεί να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί μόνον από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Υπό τον όρο, βέβαια, ότι στην πολιτική της τάξη, όπως και στην κοινή γνώμη, θα διαδοθεί η συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι τα μεταναστευτικά κύματα τα έχουμε δημιουργήσει και τα δημιουργούμε σε μεγάλο βαθμό εμείς, οι εύποροι του Βορρά.